"Στ' Αλάτσατα στην Παναγιά
στ' Αγιόβημ' από πίσω
Εφύτεψα μια λεμονιά κι έχω να την ποτίσω"
(Στην Τουρκία στα μνημόσυνα προσφέρουν λουκουμάδες όπως εμείς προσφέρουμε κόλλυβα)
Τα Αλάτσατα είναι μια πόλη στα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας
απέναντι απο τη Χίο 10 χλμ νοτιοδυτικά του Τσεσμέ
και 70 χλμ. νοτιοανατολικά της Σμύρνης.
Ιδρύθηκε στα μέσα του 17ου αιώνα από Έλληνες μετανάστες
και σημείωσε ιδιαίτερη ανάπτυξη σε πολλούς τομείς
Στα Αλάτσατα ζούσαν κατεξοχήν Χριστιανοί Ορθόδοξοι
Με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 και την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών
αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις περιουσίες και τα σπίτια τους και να μεταναστεύσουν στην Ελλάδα
Τα τελευταία χρόνια τα πανέμορφα Αλάτσατα
έχουν αναπτυχθεί σε μια απο τις πιο τουριστικές
πόλεις της Ιωνίας
Η τουρκική κυβέρνηση για λόγους τουριστικής προβολής
αποφάσισε να ανακηρύξει ιστορικό μνημείο-μουσείο το ναό των Εισοδίων
και να προχωρήσει σε εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης του ναού
τα παλιά σπίτια και αρχοντικά έχουν μετατραπεί σε καταπληκτικά boutique ξενοδοχεία
μπαράκια εστιατόρια,
παλαιωπολεία, μαγαζάκια με προιόντα φυτικών καλλυτνικών
όλα διακοσμημένα με εξαιρετικό γούστο
Περιδιαβαίνοντας στα σοκάκια του χωριού με τα ολοζώντανα ελληνικά σπίτια
ανάμικτα συναισθήματα χαράς, λύπης, συγκίνησης δημιουργούν έναν παράξενο κόμπο στο λαιμό
έναν κόμπο που ακόμα και φεύγοντας απο κεί δε λέει να φύγει..
Aναζητήσαμε τον τελευταίο Τουρκοκρητικό που ζει ακόμα εκεί με τη γυναίκα του
Εκείνον που είχε φιλοξενήσει στην εκπομπή του "Πρωταγωνιστές" Ο Σταύρος Θεοδωράκης το Μάιο του 2010
Ηπιε μαζί μας καφέ.. ελληνικό με άρωμα μαστίχας.. Μας είπε μαντινάδες.. Η χαρά του είναι να συναντά Ελληνες και να μιλάει μαζί τους..
Η γονείς του καθότι μουσουλμάνοι εκδιώχθηκαν απο την Κρήτη το 1923
και έκτοτε έζησαν στα Αλάτσατα.
Επειτα γεννήθηκε εκείνος .. έμαθε πρώτα Ελληνικά και μαντινάδες της Κρήτης
απο τη μητέρα του και μετά πήγε στο σχολείο και έμαθε τουρκικά..
Μόνο το 90 πήγε πρώτη και μοναδική φορά στην Κρήτη και αναζήτησε το σπίτι τους
Εγώ εδώ γεννήθηκα εδώ έζησα μας λέει με συγκίνηση μα η καρδιά μου ζει στην Κρήτη..
Δεν είναι συγκλονιστικό???
Μέσα απο τις μνήμες μόνο και τις αφηγήσεις της μητέρας του η καρδιά αυτού του ανθρώπου,
βρίσκεται κάπου όπου το σώμα του δεν έζησε ποτέ!!!!
Και πόσοι άλλοι, μουσουλμάνοι, Χριστιανοί έζησαν τη ζωή τους όλη με τον ίδιο καημό..
Κιαυτή η γιαγιούλα που τη συνέλαβα απο μακριά να κοιτάζει με καρτερία τον κόσμο
πίσω απο το παράθυρό της.. ποιός θα μπορούσε να πει αν είναι Μουσουλμάνα ή Χριστιανή.. Τουρκάλα ή Ελληνίδα
πόσο ίδιοι οι άνθρωποι και πόσο άδικα εγωιστικά και μάταια έχουμε εφεύρει ταμπέλες
και διαχωριστικές γραμμές... να μας χωρίζουν.. να μας προκαλούν πόνο, δυστυχίες και βάσανα...
"Είναι καρδιές οπού γελούν είναι καρδιές που κλαίνε
Είναι καρδιές οπού πονούν τον πόνο τους δε λένε"
"Δεν είν' αυγή να σηκωθώ να μην αναστενάξω
Έβγα ήλιε μου κι έλα μήλειε μου
Να γείρω στο προσκέφαλο κι από καρδιάς να κλάψω"