Αρωμα μαστίχας..

"Στα Δόθκια(Δότια) δέκα αράες πυξάρια

να τα θωρείς μαρή Κακού να τα λιμπίζεσαι"

Τέλος καλοκαιριού και μέχρι τέλος του Σεπτέμβρη

επικρατεί οργασμός στα Μαστιχοχώρια,
με το μάζεμα της μαστίχας..

Bιαζονται όλοι να προλάβουν πριν τα πρωτοβρόχια

γιατί η βροχή θαμπώνει και μαυρίζει το μαστίχι

και μπορεί και να το παρασύρει μακριά

Εκείνη την περίοδο της συγκομιδης μέχρι και ο αέρας ευωδιάζει..

άρωμα μαστίχας..

Μετά απο το μάζεμα ακολουθεί δουλειά στο σπίτι

το μαστίχι κοσκινίζεται για να απομακρυνθούν φύλλα και χώματα και πλένεται.





Tα μεγάλα και μέτρια δάκρυα - οι πίτες - καθαρίζονται με μαχαιράκι ή με βελόνα, προτού παραδοθούν, μέσω του τοπικού Συνεταιρισμού, στην Ένωση Mαστιχοπαραγωγών Xίου για περαιτέρω καθαρισμό, συσκευασία και προώθηση στο εμπόριο

Τον Ιαουάριο μέχρι και το Μάρτιο ξεκινά και ολοκληρώνεται η διαδικασία
καλλιέργειας-περιποίησης του δέντρου κλάδεμα-σκάψιμο

Τον Ιούνιο γίνεται η προετοιμασία του εδάφους.

Ο σχίνος «ξύνεται», δηλαδή απομακρύνονται από την περιοχή κάτω από το δέντρο τα ζιζάνια, φύλλα και χώματα. Aκολουθεί το «φροκάλημα» δηλ. το σκούπισμα της περιοχής με«φροκαλιές» φτιαγμένες από θυμάρι και αγριόσπαρτο.

Στη συνέχεια το καθαρισμένο έδαφος καλύπτεται με άσπρο, ψιλοκοσκινισμένο χώμα - αμμούδισμα και το έδαφος πλέον είναι έτοιμο να δεχτεί τα πολύτιμα δάκρυα του σχίνου..



Επειδή όμως τα δάκρυα προυποθέτουν και πόνο, ο σχίνος χαράσσεται-πληγώνεται («κέντημα») με ένα αιχμηρό και αυλακωτό εργαλείο, το «κεντητήρι».
Tο μαστίχι αρχίζει σε λίγα δευτερόλεπτα να συγκεντρώνεται σαν δάκρυ στην άκρη της πληγής.



Kάθε 6 - 8 ημέρες επαναλαμβάνεται το χάραγμα με περισσότερες και πιο πυκνές κεντιές, τότε έχουμε το πρώτο μάζεμα της χονδρής μαστίχας.

Ακολουθεί το δεύτερο μάζεμα, με ψιλά κυρίως «δάκρυα» είτε από τον κορμό είτε από το έδαφος.

Και δυό λόγια για το ευλογημένο αυτό δέντρο που στην ουσία δεν είναι δέντρο

Είναι θάμνος αειθαλής με την επιστημονική ονομασία Pistacia lentiscus. Chia (οικογένεια Anacardaceae) ύψους μέχρι τριών μέτρων που ολοκληρώνει την ανάπτυξή του

σε 40-50 χρόνια, ζεί όμως πάνω απο 100.

Το παράδοξο και ανεξήγητο είναι ότι ενώ ευδοκιμεί και σε άλλες περιοχές της Μεσογείου,

τα πολύτιμα δάκρυά του τα χαρίζει μόνο στο έδαφος της Νότιας Χίου..

Σαν κάτι ανθρώπινο να έχει αυτό το δέντρο

Ετσι το έβλεπα κάποτε

Σαν να ήταν ένας κακός και άσπλαχνος βασιλιάς

εκεί στο μεσαιωνικό πύργο των Δοτιών

και μια νεράιδα τον τιμώρησε μεταμορφώνοντάς τον σε θάμνο

με την κατάρα να πληγώνεται απο τους υπηκόους του και να κλαίει γοερά

δάκρυα μετάνοιας

μέχρι και το θάνατό του..